خاطرۀ میرزا؛ میرزا کوچک‌خانِ جنگلی در حافظۀ جمعی گیلانیان

Authors

  • حسین آقاجانی مرساء دانشیار و عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
  • سولماز آوریده دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
  • محمدصادق فربد استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
Abstract:

 مقالۀ حاضر به مقایسۀ نسلی خاطرۀ میرزاکوچک‌خان جنگلی در استان گیلان می‌پردازد. در این بررسی از رویکرد حال­گرا و نظریۀ کادرهای اجتماعی حافظه استفاده شده است. جامعۀ آماری این تحقیق ساکنین شهرستان‌‌های فومن، شفت، صومعه‌سرا، تالش، آستارا و توابع آن‌ها بود. روش گردآوری اطلاعات ، روش میدانی و ابزارگردآوری اطلاعات مصاحبه غیرساختمند و عمیق است؛ بدین شکل که از این مناطق با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری و با تبعیت از قاعدۀ اشباع تعداد هفتاد و شش نمونه انتخاب شد و با روش مصاحبۀ غیرساختمند مورد مطالعه قرار گرفت. یافته­ها نشان داد نسل به عنوان یک کادر اجتماعی در جایگاه میرزا در شکل‌دهی حافظۀ جمعی گیلانیان تأثیر دارد. خاطرۀ میرزا در نسل اول انضمامی‌، پراکنده و ترکیب از هم جدایی از روایت‌‌های شفاهی به‌جا مانده از خویشاوندان و افراد محلی است. نسل دوم به دلیل استفاده از رسانه‌‌های رسمی، بهره‌گیری از گفتارهای شفاهی اقوام و بومیان محلی، میرزا را با واقعیت‌‌های تاریخی به‌یاد می‌آوردند و دارای خاطرۀ مؤثّر از میرزا بودند. خاطرۀ میرزا در نسل سوم به دلیل نفوذ فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی در تصویرسازی از میرزا در کنار فقدان منابع اطّلاعاتی در این نسل، به شکل مبهم و اساساً تحت تأثیر رسانه‌‌های ملی بازنمایی شد.در واقع تصویر مبهم و هاله‌ای از میرزا برجای گذاشته است. پس از «نسل»، «دینداری» از کادرهای اجتماعی تأثیرگذار بر حافظۀ جمعی در این پژوهش بود، به نحوی که عدۀ کثیری در یادآوری میرزا به مباحث شرعی یا احکام دینی قیام میرزا اشاره داشتند و مرام و اهداف میرزا را ایجاد حکومت دینی بیان ‌کردند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین نظام حکومتی در بینش سیاسی میرزا کوچک خان جنگلی:

چکیده مقالة حاضر می‌کوشد ضمن بازخوانی اندیشه و مواضع سیاسی میرزا کوچک خان، ‌‌‌‌به این پرسش اصلی پاسخ دهد که ساختار بینش سیاسی وی از چه مقوله‌هایی تشکیل شده و بر این اساس نظام حکومتی مورد نظر وی چه بوده است؟ روش تحقیق مقاله مطالعات تاریخی و روش گردآوری داده‌ها کتاب‌خانه‌ای است. یافته‌های تحقیق، در بُعد داخلی، مؤلفه‌های عدالت‌خواهی، استبدادستیزی، و نگرش مذهبی است و در بُعد خارجی ‌‌در ذیل عنوان کلی ...

full text

تبیین نظام حکومتی در بینش سیاسی میرزا کوچک خان جنگلی:

چکیده مقالة حاضر می کوشد ضمن بازخوانی اندیشه و مواضع سیاسی میرزا کوچک خان، به این پرسش اصلی پاسخ دهد که ساختار بینش سیاسی وی از چه مقوله هایی تشکیل شده و بر این اساس نظام حکومتی مورد نظر وی چه بوده است؟ روش تحقیق مقاله مطالعات تاریخی و روش گردآوری داده ها کتاب خانه ای است. یافته های تحقیق، در بُعد داخلی، مؤلفه های عدالت خواهی، استبدادستیزی، و نگرش مذهبی است و در بُعد خارجی در ذیل عنوان کلی منافع ...

full text

میرزا سراج: سراج دانش

یکی از شخصیت‌های مبارز روشنفکر که در پیشرفت حرکت معارف‌پروری اسلامی و خودشناسی ملی تاجیکستان نقشی بارز دارد، میرزا سراج متخلص به دکتر صابر است. در این مقاله که به‌قصد معرفی این شخصیت برجسته و آثار وی به‌نگارش درآمده، نخست شرح مختصری از زندگی او بیان شده است. میرزا سراج در سال ۱۸۷۷م در شهر بخارا به‌دنیا آمد. وی ضمن تحصیل علم و دانش، پیشۀ اجدادی خود را ادامه داد و به تجارت و صرافی مشغول شد. میرزا...

full text

نامه میرزا کوچک خان جنگلی (سردار جنگل) (۲)

this article is the continuation of its first part that published in this magazine, vol. 2, summer 2005, no. 58.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  31- 51

publication date 2019-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023